Ξεχωριστή θέση στο εορταστικό τραπέζι των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς έχουν τα γλυκά. Θα λέγαμε μάλιστα ότι έχουν την τιμητική τους, αφού μεγάλο μέρος του πληθυσμού αυτές τις ημέρες εξυψώνει τα γλυκά σε θέση βασικής ομάδας τροφίμων. Ας δούμε όμως κάποια από αυτά, καθώς και πώς μπορούμε να τα εντάξουμε σε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο έτσι ώστε να μην πάρουμε βάρος:
Δίπλες: ίσως το πιο «ασφαλές» γλυκό των Χριστουγέννων, αφού έχει μόνο 280 θερμίδες/ 100γρ και αποτελείται από ζύμη, μέλι και καρύδια. Τα μέλι που περιέχεται αποτελεί την πιο υγιεινή φυσική γλυκαντική ουσία. Πρόκειται για ένα τρόφιμο το οποίο περιέχει πάνω από 180 ουσίες και ένζυμα τα οποία αδρανοποιούν ιούς και βακτήρια. Είναι πολύ καλή πηγή σιδήρου, τονώνει τον οργανισμό και συμβάλει στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Τα καρύδια αποτελούν πολύ καλή πηγή ω-3 λιπαρών οξέων, τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και προφυλάσσουν από καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο. Προσοχή χρειάζεται στο τηγάνισμα της ζύμης, αφού θα πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να αλλάζουμε το λάδι του τηγανίσματος. Ένας καλός τρόπος για να αποφύγουμε περιττές θερμίδες είναι αφού τηγανιστεί η ζύμη, να τοποθετηθεί πάνω σε διηθητικό χαρτί κουζίνας, έτσι ώστε να απορροφηθεί η περίσσεια του λαδιού.
Μελομακάρονα: Νηστίσιμο γλύκισμα το οποίο έχει 360 θερμίδες/ 100γρ. Περιέχει αλεύρι, ελαιόλαδο, ζάχαρη, χυμό πορτοκαλιού, μέλι, κονιάκ και καρύδια. Λόγω του ελαιολάδου αποτελεί σημαντική πηγή βιταμίνης Ε και μονοακόρεστων λιπαρών οξέων. Το πορτοκάλι παρέχει την πολύ απαραίτητη βιταμίνη C, ενώ το μέλι και τα καρύδια έχουν όλες αυτές τις καλές ιδιότητες που περιγράψαμε παραπάνω. Επομένως, πρόκειται για ένα γλυκό το οποίο θα λέγαμε ότι είναι ισχυρά αντιοξειδωτικό λόγω των βιταμινών C και Ε.
Κουραμπιέδες: Έχουν 520 θερμίδες/100γρ. Περιέχουν αλεύρι, ζάχαρη επιτραπέζια και ζάχαρη άχνη, βούτυρο, κονιάκ, αμύγδαλα. Το βούτυρο είναι πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, τα οποία αυξάνουν τις τιμές των λιπιδίων του αίματος. Μία καλή λύση για πιο «ελαφρύ» κουραμπιέ θα ήταν η ανάμειξη του φρέσκου βουτύρου με φυτική μαργαρίνη, έτσι ώστε να μειωθεί η περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα. Από την άλλη, τα αμύγδαλα αποτελούν πολύ καλή πηγή ω-6 λιπαρών οξέων, τα οποία έχουν καρδιοπροστατευτικό ρόλο. Τέλος, μπορούμε να πειραματιστούμε με την ποσότητα της ζάχαρης που θα βάλουμε στη ζύμη ή μπορούμε πολύ απλά να τινάξουμε την περιττή ζάχαρη άχνη.
Σοκολάτα: Τελευταία, αλλά όχι λιγότερο σημαντική, η σοκολάτα είναι all time classic γλυκό το οποίο συνοδεύει όλες μας τις κοινωνικές υποχρεώσεις. Πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, ειδικά η μαύρη σοκολάτα, όπως πολυφαινόλες και ταννίνες, που προστατεύουν από καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο και συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος. Ειδικά η μαύρη σοκολάτα, η οποία δεν περιέχει ζωικό λίπος, αλλά μόνο φυτικό κακαόλιπος, συμβάλλει στην αύξηση της «καλής» χοληστερόλης. Λόγω της σύστασης της βοηθάει στη διάσπαση ενός νευροδιαβιβαστή του εγκεφάλου, της σεροτονόνης, και προκαλεί αυτό το χαλαρωτικό αίσθημα της ηρεμίας και της ευχάριστης διάθεσης.
Βασιλόπιτα τύπου κέικ: αποδίδει 350θερμίδες/ 100γρ, ενώ είναι καλή πηγή πρωτεϊνών (εξαιτίας του γάλακτος και των αυγών), ενώ περιέχει αρκετά κορεσμένα λιπαρά λόγω του βουτύρου (εναλλακτικά θα μπορούσε να περιέχει φυτική μαργαρίνη έτσι ώστε να μειωθούν τα κορεσμένα). Αν προστεθούν σε αυτή και ξηροί καρποί, όπως αμύγδαλα και καρύδια αποτελεί εξαιρετική πηγή ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων.
Βασιλόπιτα τύπου τσουρέκι: αποδίδει 250θερμίδες/ 100 γρ ενώ περιέχει και λίγοτερα κορεσμένα λιπαρά οξέα σε σχέση με τη βασιλόπιτα τύπου κέικ. Η μαστίχα και το μαχλέπι της προσδίδουν και αρκετές αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Φυσικά, είναι λογικό να τονιστεί ότι η κατανάλωση των γλυκών, όσο καλά θρεπτικά συστατικά κι αν περιέχουν, θα πρέπει να γίνεται με μέτρο και καλύτερα όχι μετά το μεσημεριανό γεύμα, αλλά ως ενδιάμεσο σνακ, δηλαδή ως πρόγευμα ή ως απογευματινό. Επίσης θα μπορούσε το γλυκό να καταναλωθεί και ως μέρος του πρωινού. Λ.χ. μία φέτα βασιλόπιτα με 1 ποτήρι γάλα ή χυμό θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σχεδόν πλήρες πρωινό. Καλή χρονιά!
Παναγιώτης Ζήσης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, Msc
